Anh Nguyễn Hải Nam (34 tuổi, Hà Nội) là giám đốc của một công ty chuyên hợp tác cho thuê nhà. Khách hàng của anh chủ yếu là chuyên gia nước ngoài. Hơn một năm xoay xở với các tác động của dịch Covid-19 lên thị trường cho thuê căn hộ, anh Nam nghiệm ra nhiều điều. Người Đồng Hành dẫn lại lời chia sẻ của anh Nam về công việc của mình. 

Tôi làm dịch vụ cho thuê nhà, có thể gọi là trung gian hay môi giới đều được. Ban đầu tôi tìm thuê các căn hộ không sử dụng rồi sửa sang và cho thuê lại. Khách hàng là các chuyên gia nước ngoài, đi công tác ngắn ngày ở Việt Nam: đối tượng khách hàng cao cấp, sẵn sàng chi nhiều tiền để lưu trú.

3 năm tập tành làm ăn, năm đầu suôn sẻ, năm thứ 2 bùng nổ, đến năm thứ 3 thì xám xịt. Dịch Covid-19 đã làm thay đổi tất cả. Quả thực, người tính không thể bằng được trời tính được.

Khởi nghiệp "tình cờ", thành công ngoài mong đợi

Vợ chồng tôi có một căn hộ chung cư 2 phòng ngủ ở Thanh Xuân, Hà Nội. Đến năm 2017, tôi chuyển việc, văn phòng mới ở Long Biên, cách nhà hơn 10 km - khoảng 1 tiếng di chuyển. Đi lại bất tiện, vợ chồng quyết định thuê một căn nhà mới gần chỗ làm hơn. Căn nhà ở Thanh Xuân không dùng đến, tôi tính đến phương án cho thuê theo ngày. Sau khi đăng tin cho thuê khoảng 4, 5 hôm, căn hộ có khách thuê đầu tiên. Tháng đầu, tôi thu được 20 triệu đồng trong khi tiền thuê nhà chỉ khoảng 6 triệu đồng. 2 vợ chồng bắt đầu nghĩ đến việc kinh doanh: cho thuê nhà theo ngày kiếm tiền chênh.

Từ ý tưởng đó, tôi đi gom nhà, chủ yếu tại các quận trung tâm Hà Nội và sửa sang theo phong cách khách sạn. Năm 2018, tôi viết đơn xin nghỉ việc để kinh doanh. Từ bỏ công việc cho thu nhập khá tại một tập đoàn lớn cũng gây tranh cãi nhưng để tập trung kiếm tiền, tôi quyết nghỉ và tự mở công ty của mình.

Thời điểm này, tôi không thuê nhà rồi cho thuê lại nữa mà chuyển sang mô hình hợp tác chia sẻ lợi nhuận. Tôi liên hệ với các chủ nhà đang có căn hộ cao cấp để trống và kết nối với họ để cùng cho thuê, doanh thu thường được chia theo tỷ lệ 20:80 hoặc 30:70, chủ nhà lấy phần lớn hơn. Hợp đồng với chủ nhà thường chỉ có giá trị trong 3 tháng, hầu hết không có ràng buộc gì. Chúng tôi tạo niềm tin cho họ bằng cách minh bạch lượng khách cho thuê mỗi ngày, chủ nhà có thể kiểm tra trang web để biết nhà đang có bao nhiêu người ở.

Ban đầu công ty chỉ có 3 người, tôi là giám đốc và 2 bạn còn lại là sinh viên thực tập. 3 người vừa kết nối tìm khách, vừa quản lý nhà, quản lý thu chi, chăm sóc khách hàng và cả việc tương tác, đánh giá của khách trên các nền tảng trực tuyến nữa .

Chúng tôi tìm khách chủ yếu qua 3 kênh. Kênh thứ nhất là qua trung gian, chúng tôi làm việc với bộ phận nhân sự của các công ty, khu công nghiệp, nơi có nhiều chuyên gia nước ngoài làm việc, hay qua bộ phận lễ tân của các khách sạn như Lotte, Keangnam... rồi chia hoa hồng. Kênh thứ 2 là đăng bài trên các trang web cho thuê nhà. Kênh thứ 3 là hợp tác với các đơn vị tương tự, khi dư khách, họ sẽ giới thiệu lại cho chúng tôi. Nói chung, mọi thứ đều rất thuận lợi.

Từ 2 nhân viên ban đầu, đến giữa năm 2019, tôi phải tuyển thêm 13 người nữa để đảm bảo công việc đang ngày càng lớn. Đỉnh điểm, công ty của tôi quản lý khoảng 60 căn hộ cho thuê, chủ yếu nằm ở các dự án chung cư cao cấp, có vị trí đắc địa. Mấy chục căn hộ nhân với số phòng ở mỗi căn thì lượng phòng, lượng khách mà chúng tôi có đã gần bằng các khách sạn lớn như Lotte rồi. Khoảng thời gian rực rỡ đó, tỷ lệ lấp khoảng 80%, doanh thu của tôi có tháng đạt 2 tỷ đồng sau khi đã trả phần thu nhập cam kết cho chủ nhà.

Xoay xở với dịch Covid-19

Rực rỡ chưa được bao lâu thì dịch Covid-19 ập đến, mọi thứ rất khó khăn, có lúc số khách thuê chỉ còn đếm trên đầu ngón tay. Dịch bệnh khiến chuyên gia nước ngoài đến Việt Nam rất ít, mà lúc này, nguồn cung lại vô cùng nhiều, "miếng bánh" ngày càng nhỏ lại. Giá thuê nhà trên thị trường đồng loạt giảm sâu, khoảng 30-40%. Công việc làm ăn bỗng xoay chiều, đảo lộn hoàn toàn.

Đến tháng 3/2020, tức chỉ một tháng từ khi xuất hiện dịch, tôi phải thu hẹp ngay quy mô công ty, giảm số nhân viên xuống còn 5 người, sau đó chỉ còn 2 người làm việc online, văn phòng cũng đóng cửa. Số căn hộ cho thuê lúc đó giảm còn khoảng 10 căn, chủ yếu phục vụ khách có nhu cầu thuê dài hạn.

Hà Nội khó khăn muôn vàn, tôi chuyển vào TP HCM nhưng thị trường trong này còn khó hơn rất nhiều. Một nền kinh tế lớn như TP HCM phụ thuộc rất nhiều vào khách nước ngoài, nhưng dịch bệnh đã làm cho lượng khách giảm quá nhiều. Thêm vào đó, thị trường cho thuê nhà ở TP HCM cũng lớn hơn so với Hà Nội cộng với môi trường mới, ít quan hệ, tôi gần như không phát triển được.

Hiện tại, tôi chỉ còn 10 căn cho thuê dài hạn và nhận quản lý thêm một căn hộ dịch vụ 8 phòng ở khu phố cổ, quy mô kinh doanh chỉ bằng một phần rất nhỏ so với lúc đỉnh cao.

May mắn của tôi, cũng là phương châm làm ăn, là muốn hạn chế rủi ro kinh doanh, tốt nhất nên làm bằng vốn của người khác. Tôi cho thuê nhà nhưng bản thân lại chỉ có một ngôi nhà. Bởi thế, dịch kéo dài từ 2020 đến nay, tôi vẫn có thể cầm cự và duy trì hoạt động của công ty. Tôi tin ngay khi mở cửa cho khách nước ngoài có hộ chiếu vacccine vào Việt Nam, thị trường sẽ sôi động trở lại. Tôi đang chờ đến ngày đó.