Trong những năm qua, địa bàn thành phố Gia Nghĩa, tỉnh Đắk Nông có hàng chục đồ án quy hoạch, phát triển đô thị được công bố. Tuy nhiên, bên cạnh những đồ án mang lại diện mạo đẹp thì vẫn còn những đồ án bộc lộ nhiều bất cập, chồng chéo, không bám sát thực tiễn… gây khó khăn cho người dân lẫn chính quyền cơ sở.

Quy hoạch không sát thực tế

Hiện nay, địa bàn Thành phố Gia Nghĩa đã và đang tồn tại nhiều đồ án quy hoạch chồng chéo, quy hoạch không bám sát thực tế ở địa phương.

Năm 2018, UBND thị xã Gia Nghĩa (nay là Thành phố Gia Nghĩa) đã rà soát, điều chỉnh và ban hành quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết tỉ lệ 1/500 ở một số khu vực. Điều này đã “mở cửa” cho nhiều người dân chuyển đổi đất nông nghiệp sang đất ở.

Tuy nhiên, ngày 7.4.2021, Sở Xây dựng đã công bố về việc phê duyệt đồ án quy hoạch phân khu tỉ lệ 1/2000 Khu đô thị sinh thái hồ Đắk R’tíh, với tổng diện tích 1.715,4ha kèm theo Quyết định số 387/QĐ-UBND ngày 23.3.2021 của UBND tỉnh Đắk Nông.

Với quy hoạch này, toàn phường Nghĩa Phú có hơn 1.000ha nằm trong quy hoạch Khu đô thị sinh thái hồ Đắk R’tíh. Lấy quy hoạch 1/2000 mới ban hành đối chiếu với đồ án quy hoạch phân khu xây dựng và quy hoạch sử dụng đất 1/500 đã được phê duyệt thì có sự chồng chéo, quy hoạch sau “đè” lên quy hoạch trước.

Tương tự, tại tổ dân phố 3, phường Nghĩa Thành (18,77ha), khu dân cư 7, 8, 9 phường Nghĩa Thành (15,75ha) đã được lập đồ án quy hoạch chi tiết 1/500. Tại những đồ án quy hoạch này, có một số khu vực diện tích đất theo quy hoạch chung là đất ở, một số hộ dân chuyển mục đích sử dụng đất, làm nhà ở.

Tuy nhiên, khi lập đồ án quy hoạch chi tiết 1/500 do yêu cầu chỉnh trang đô thị nên điều chỉnh, bổ sung diện tích đất cây xanh, đất công cộng, đất cơ sở hạ tầng tại các khu vực trên. Điều này ảnh hưởng đến một số hộ dân không được chuyển đổi mục đích đất sang đất ở và cấp phép xây dựng làm nhà ở.

Tại phường Nghĩa Trung, dọc đường Ybi Alêo (đoạn từ đường dây 500KV đến Nhà thi đấu Liên đoàn lao động tỉnh Đắk Nông), vị trí 2 bên đường có rất nhiều nhà ở.

Thế nhưng, trong đồ án quy hoạch, khu vực này lại được quy hoạch cây xanh. Tương tự, vị trí đối diện trường học Nguyễn Tất Thành dọc đường Nguyễn Thái Học cũng đã có nhiều nhà ở và khu vực này cũng được quy hoạch làm cây xanh.

Qua thực tế cho thấy, trên địa bàn Thành phố Gia Nghĩa có nhiều đồ án quy hoạch chi tiết giao cho nhiều đơn vị, chủ đầu tư khác nhau thực hiện. Nhưng quá trình thực hiện lại thiếu phối hợp, dẫn đến khó khăn, chồng chéo.

Ngoài ra, theo đồ án quy hoạch chung đô thị Gia Nghĩa, tại một số vùng, khu quy hoạch chưa sát với điều kiện thực tế và tốc độ phát triển đô thị. Dự kiến, định hướng sử dụng đất của đô thị, không gian đô thị quá cao, trong khi nguồn lực của thành phố, của người dân còn hạn chế nên khi tiến hành quy hoạch chi tiết phải điều chỉnh so với quy hoạch chung.

Khó cho người dân và chính quyền cơ sở

Thực hiện theo đồ án quy hoạch chi tiết 1/500 ở địa phương, cuối năm 2020, ông D.V.N (ở tổ 6 phường Nghĩa Phú) đã chuyển đổi 100m² đất nông nghiệp sang đất ở đô thị với chi phí khoảng 200 triệu đồng. Đến tháng 3.2021, ông N thực hiện các thủ tục cấp giấy phép xây dựng theo quy định. Tuy nhiên, sau đó, ông N chỉ được cấp giấy phép xây dựng có thời hạn 3 năm.

Như vậy, sau khi chuyển đổi thổ cư chưa được bao lâu thì ông N đã bị hạn chế về quyền xây dựng và bất an khi làm nhà mới. Một cán bộ phường Nghĩa Phú cho biết, đối với giấy phép có thời hạn, chủ nhà phải làm bản cam kết với cơ quan chức năng.

Trong thời gian 3 năm, nếu Nhà nước thực hiện quy hoạch thì người dân được đền bù theo quy định. Sau thời gian 3 năm, người dân phải tự tháo dỡ công trình, không được nhận đền bù, giải phóng mặt bằng.

Theo ông Nguyễn Quang Sơn - Chủ tịch UBND phường Nghĩa Phú, khi quy hoạch Khu đô thị sinh thái hồ Đắk R’tíh 1/2000 được tỉnh phê duyệt, công bố, hiện nay chưa có văn bản của các cấp có thẩm quyền hướng dẫn thực hiện quy hoạch này.

Điều này dẫn đến việc các hộ dân làm thủ tục chuyển đổi sang đất ở đã bị tạm dừng. Còn các hộ có đất ở vừa chuyển đổi xong khi đi xin phép xây dựng nhà ở thì chỉ được cấp giấy phép xây dựng có thời hạn. Việc này đã gây tâm lý bức xúc, hoang mang trong nhân dân.

Trao đổi về vấn đề này, ông Nguyễn Văn Dũng - Trưởng Phòng Quản lý đô thị Thành phố Gia Nghĩa - cho hay, trong những năm qua, Thành phố Gia Nghĩa tiếp tục rà soát những bất cập, khó khăn trong công tác quy hoạch xây dựng trên địa bàn.

Qua đó, kiến nghị, đề xuất các cấp có thẩm quyền xem xét từng bước tháo gỡ khó khăn, bất cập trong quy hoạch, tạo điều kiện cho các tổ chức, các nhân được chuyển mục đích sử dụng đất và xây dựng nhà ở ổn định cuộc sống.