Bang Tamil Nadu phía nam Ấn Độ mới đây công bố chính sách phát triển du lịch bền vững, đưa hoạt động lưu trú tại nhà dân và các chương trình nâng cao nhận thức cộng đồng ở các vùng nông thôn thành một phần trong kế hoạch hành động của bang này.

Không chỉ Tamil Nadu, một số bang khác có động thái tương tự. Giới chức Kerala muốn thúc đẩy du lịch nông thôn ở các khu vực Kumarakom, Thekkady, Kovalam và Vaikom. Khách có thể khám phá làng mạc, trải nghiệm lối sống địa phương thông qua việc cùng ăn, cùng ở với người bản địa. Prem Krishnan S, quan chức Sở Du lịch Kerala, nói việc này mang lại cơ hội việc làm cho dân địa phương.

Ở quy mô rộng hơn, Bộ Du lịch Ấn Độ đang triển khai chương trình du lịch làng quê vừa được chính quyền trung ương phê duyệt. Chương trình được thiết kế để góp phần thực hiện mục tiêu đa dạng hóa trải nghiệm du lịch của đất nước.

Manoj Kumar Singh, quan chức phụ trách du lịch ở bang miền trung Madhya Pradesh, cho biết: “Chúng tôi đang thực hiện 6 dự án phát triển cộng đồng lớn ở Madhya Pradesh. Quảng bá du lịch nông thôn và các homestay thôn quê là phần quan trọng của những dự án này.”

Ông Singh nói 100 ngôi làng ở Madhya Pradesh tham gia chương trình, 30 trong số đó có cơ sở hạ tầng cần thiết để tiếp đón khách du lịch. Các làng còn lại sẽ được nâng cấp đạt tiêu chuẩn vào năm 2024.

Theo Tổ chức Du lịch thế giới của Liên hợp quốc (UNWTO), du lịch nông thôn là loại hình du lịch trong đó trải nghiệm của du khách liên quan đến các hoạt động dựa vào thiên nhiên, văn hóa nông thôn.

Du lịch nông thôn là giải pháp thay thế cho các điểm du lịch đô thị đông đúc, cho phép du khách tận hưởng trải nghiệm lành mạnh và phong phú hơn về văn hóa.

Ở Ấn Độ, nền kinh tế nông thôn hiện chiếm 46% thu nhập quốc dân, với 68% dân số, 64% tổng chi tiêu và 33% tiết kiệm. Điều này cho thấy tầm quan trọng của du lịch nông thôn tại Ấn Độ. Điều thuận lợi là loại hình này ngày càng thu hút giới trẻ vốn ưa thích những nền văn hóa mới và những trải nghiệm mạo hiểm, độc đáo.

Bộ Du lịch Ấn Độ xác định du lịch nông thôn là hướng đi phù hợp để phát triển nông thôn. Để quảng bá các sản phẩm và dịch vụ địa phương thông qua du lịch, một khung chiến lược quốc gia đã được soạn thảo nhằm tạo cơ hội việc làm và trao quyền cho phụ nữ. Năm 2014, chính phủ Ấn Độ triển khai Đề án Swadesh Darshan, xác định du lịch nông thôn là động lực chính cho sự bền vững kinh tế-xã hội và hội nhập ở vùng nông thôn.

So với dân cư thành thị, dân cư nông thôn không những nghèo hơn mà còn ít quen với khái niệm du lịch văn hóa, du lịch cộng đồng. Ngoài ra, họ còn thiếu kiến thức về cách tiếp thị các dịch vụ liên quan đến văn hóa, nghệ thuật và thủ công cho khách du lịch. Giao thông kém, cơ sở hạ tầng thiếu thốn, chỗ ở không phù hợp khiến những khu vực này khó được công nhận là điểm đến du lịch.

Ở khu vực nông thôn Ấn Độ, hầu hết người dân sống dựa vào nông nghiệp hoặc các hoạt động kinh doanh thủ công truyền thống không mang lại thu nhập cao. Do những điều cấm kỵ về văn hóa và tỷ lệ mù chữ cao, nhiều người không thể tận dụng các cơ hội phát triển kinh tế.

Những thách thức lớn phải đối mặt trong phát triển du lịch nông thôn ở Ấn Độ là thiếu hiểu biết về kỹ thuật số, tiếp thị và cơ sở hạ tầng du lịch. Mặc dù công nghệ có thể nâng cao sự tự tin của du khách khi đi du lịch nhưng trình độ hiểu biết về kỹ thuật số còn thấp ở khu vực nông thôn cản trở việc áp dụng các giải pháp dựa trên công nghệ.

Cơ sở hạ tầng yếu là một trong những lý do khiến không ngôi làng du lịch nào ở Ấn Độ lọt vào danh sách Làng du lịch tốt nhất của UNWTO năm 2022, bao gồm 32 ngôi làng thuộc 22 quốc gia (Việt Nam có một đại diện là làng du lịch Thái Hải ở xã Thịnh Đức, TP. Thái Nguyên).

UNWTO duy trì các tiêu chí nghiêm ngặt trong việc công nhận các làng du lịch tốt nhất thế giới. Ứng viên phải đáp ứng 9 yêu cầu nghiêm ngặt như sức khỏe, an toàn và an ninh; bảo tồn tài nguyên văn hóa; sự bền vững xã hội.

Theo chủ trương thúc đẩy du lịch nông thông, những làng gần đạt được các tiêu chí sẽ nhận được hỗ trợ từ chính quyền các cấp ở Ấn Độ.

Ông Krishnan cho biết các quan chức du lịch Kerala đang nỗ lực để giúp các làng quê trong bang đáp ứng các tiêu chí UNWTO đưa ra.

Năm nay, chính phủ Ấn Độ phân bổ 19,8 triệu USD cho chương trình Swadesh Darshan so với 8,2 triệu USD trong năm tài chính trước, tăng 140 %.

Sau năm 2022 không có đại diện nào, năm nay một đại diện Ấn Độ lọt vào danh sách 54 ngôi làng du lịch tốt nhất 2023 (Việt Nam có một đại diện là làng du lịch Tân Hóa, huyện Minh Hóa, Quảng Bình).

Ngôi làng mang lại vinh dự cho ngành du lịch Ấn Độ là Dhordo ở quận Kutch, bang miền tây Gujarat. Làng nằm rìa biên giới Ấn Độ - Pakistan, là nơi tổ chức lễ hội thường niên Rann Utsav nổi tiếng kéo dài 3 tháng.