Tham dự Hội thảo có ông Nguyễn Hoài Dương, Giám đốc Sở NN&PTNT, ông Y Nhuân Byă, Bí thư Huyện ủy EaKar, UBND các huyện; chuyên gia từ các Viện nghiên cứu, Trường Đại học; đại diện các Doanh nghiệp tiêu thụ trong và ngoài tỉnh.

Tại Hội thảo, các đại biểu tập trung đánh giá toàn cảnh thực trạng lúa gạo trên Tây Nguyên; giải pháp đưa lúa gạo trở thành một trong những mặt hàng nông sản mũi nhọn; Cách thức xây dựng các vùng trồng giá trị cao cho lúa gạo Đắk Lắk; Thực tiễn, kinh nghiệm, giải pháp đề xuất phát triển thị trường cho lúa gạo Đắk Lắk và các tỉnh Tây Nguyên…

Theo các số liệu thống kê năm 2021 của Viện Khoa học Kỹ thuật Nông lâm nghiệp Tây Nguyên, diện tích lúa nước toàn vùng Tây Nguyên có khoảng 246,93 ngàn ha chiếm 3,4 % diện tích của cả nước, năng suất trung bình toàn vùng đạt 57,79 tạ/ha, thấp hơn năng suất trung bình của cả nước 2,81 tạ/ha. Sản lượng ước đạt 1.427.02 triệu tấn chiếm 0,32% so với sản lượng cả nước.

Hiện nay, sản xuất lúa gạo tại Tây Nguyên diện tích còn manh mún, sản xuất quy mô nhỏ; hình thức tổ chức liên kết nông dân chưa phát triển ổn định; Chuỗi giá trị lúa gạo còn quá rời rạc, phân tán, thiếu liên kết dọc chặt chẽ, để trở thành vùng sản xuất hàng và nâng cao giá trị lúa gạo, đòi hỏi vùng Tây Nguyên cần có các giải pháp về tổ chức sản xuất, liên kết theo chuỗi giá trị, thu hút doanh nghiêp; phát triển thương hiệu, sản phẩm có chứng nhận; hỗ trợ ứng dụng khoa học và công nghệ và đầu tư cơ sở hạ tầng đồng bộ.

Trong tương lai, các chuyên gia khuyến nghị, Tây Nguyên cần hỗ trợ, khuyến khích phát triển hợp tác, liên kết sản xuất tiêu thụ theo chuỗi giá trị giữa doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu với các hợp tác xã kiểu mới để mang lại thu nhập tốt nhất cho người trồng lúa.

Hỗ trợ các HTX Nông nghiệp áp dụng và có chứng nhận chất lượng hoặc các chứng nhận sản phẩm bảo vệ môi trường, thương hiệu công bằng.

Bên cạnh đó, các tỉnh Tây Nguyên cần phát triển thương hiệu chung của cả vùng, sử dụng thương hiệu trong việc quản lý diện tích, chất lượng sản phẩm và bảo vệ doanh nghiệp. Các cơ sở thu mua và chế biến lúa gạo phải đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng, các quy trình để đảm bảo chất lượng, tránh việc tranh mua, tranh bán lúa gạo.

Cùng với đó, các tỉnh Tây Nguyên cần nghiên cứu xây dựng các cụm chế biến gắn với các vùng nguyên liệu lúa gạo tập trung, với hỗ trợ xây dựng hạ tầng cơ sở đồng bộ để thu hút doanh nghiệp đầu tư vào sản xuất, chế biến nhằm gia tăng giá trị sản phẩm gạo…

Theo đánh giá Sở NN&PTNT Đắk Lắk, diện tích gieo trồng lúa ổn định với khoảng hơn 100 nghìn ha, chiếm khoảng 34,95% diện tích gieo trồng cây hàng năm của tỉnh. Sản xuất lúa của Đắk Lắk đứng đầu khu vực Tây nguyên; năng suất bình quân của tỉnh đạt 67,1 tạ/ha đứng đầu khu vực và đứng thứ 2 so với cả nước (sau Phú Yên 71,1 tạ/ha); cao hơn 8,4 tạ/ha so với năng suất bình quân cả nước (năng suất lúa bình quân cả nước là 58,7 tạ/ha).

Hầu hết các vùng trồng lúa trong tỉnh sử dụng giống lúa chất lượng cao, nhiều giống lúa mới có chất lượng được công nhận như: Đài thơm số 8, RVT, ST 24, ST 25, OM4900, HT1, OM5451… là những giống có chất lượng gạo thơm ngon, xuất khẩu, năng suất bình quân đạt từ 7-8 tấn/ha.

Lãnh đạo Sở NN-PTNT cho biết, định hướng phát triển về cây lúa của tỉnh Đắk Lắk sẽ xây dựng mô hình sản xuất lúa theo tiêu chuẩn VietGAP, hữu cơ nhằm tăng năng suất, chất lượng và hiệu quả phù hợp với điều kiện của từng địa phương. Triển khai xây dựng kế hoạch sản xuất lúa chất lượng cao theo tiêu chí cánh đồng lớn tại một số vùng sản xuất lúa trọng điểm như Ea Súp, Lắk, Krông Ana, Ea Kar…

Đẩy mạnh cơ chế liên kết hợp tác 4 nhà trong sản xuất, chế biến, tiêu thụ. Tăng cường áp dụng cơ giới hoá vào các khâu sản xuất, chế biến, tiêu thụ. Chú trọng công tác xây dựng nhãn hiệu, quảng bá gạo chất lượng cao ở một số địa phương trong tỉnh. Đầu tư cho công tác khảo nghiệm, sản xuất thử để xác định thêm các giống mới có triển vọng bổ sung vào cơ cấu giống lúa theo hướng nâng cao năng suất và chất lượng.