Câu chuyện của Yu Hongtao, 34 tuổi, những ngày này đang gây xôn xao trên mạng xã hội Trung Quốc. Là bởi anh đã có bằng thạc sĩ tại Đại học Hoa Trung (Vũ Hán), một trong những trường đại học danh giá của Trung Quốc nhưng hiện tại lại là một ông chủ của một quán bán chân gà nướng ở chợ. Cũng bởi vậy, những khách hàng hay người buôn bán ở chợ gọi anh là "chủ quầy hàng có học thức cao nhất".

Trước khi buôn bán ở chợ, Yu đã từng khởi nghiệp 2 lần nhưng đều thất bại. Lần khởi nghiệp đầu, anh bất đồng quan điểm với chú ruột khi phát triển dự án nông nghiệp. Lần khởi nghiệp tiếp theo, tranh thủ thời gian theo học cao học, anh bắt đầu một dự án liên quan đến nước sạch, nhưng dự án sớm dừng lại vì dịch bệnh bùng phát. Sau đó, anh đâm chán nản và xấu hổ vì đi học tới 30 năm mà chưa đạt thành tựu gì.

Tháng 10/2020, anh mở một quầy hàng nhỏ bán chân gà nướng ở chợ. Và quầy hàng này đã làm thay đổi suy nghĩ của anh: chỉ cần chăm chỉ làm tốt việc của mình thì công việc nào cũng đáng tự hào cả. Khi đi bán ở chợ, Yu làm việc vì mưu sinh, vì muốn lo cho gia đình, vì áp lực cuộc sống nhưng thu nhập ở quầy hàng nhỏ này khá tốt, lượng khách ngày càng đông khiến anh khá hài lòng. Thậm chí, anh vui vì thu nhập của mình tạm ổn so với làm một công việc văn phòng nào đó.

Có một câu hỏi mà không ít người khi biết tới câu chuyện của Yu đã đặt ra: "Vậy mục đích cuối cùng của việc học cao là gì? Để trở thành người thành đạt, kiếm nhiều tiền hay cuối cùng lại trở thành người bán chân gà nướng?".

Tuy nhiên, nhiều người cho rằng trình độ học vấn cao hay thấp không quyết định người có thành đạt trong cuộc sống hay không. Và công việc nào cũng đáng trân trọng cả, miễn đó là một công việc lương thiện. Không ít người đã có những lối rẽ bất ngờ như thế trong cuộc sống và họ ở khắp mọi nơi trên thế giới.

Câu chuyện của Liu Xiuxiang 13 năm trước cũng tương tự. Tài năng của Liu đã được nhiều công ty ghi nhận và họ mời Liu tới làm việc sau khi anh tốt nghiệp ĐH vào năm 2012 với mức lương rất hậu hĩnh.

Tuy nhiên, anh từ chối vì muốn dành thời gian chăm sóc mẹ bị bệnh tâm thần. Tại huyện nghèo Vọng Mô, thành phố Quý Châu, anh trở thành một giáo viên và số lương mỗi tháng anh không chỉ dành mua thuốc cho mẹ và sinh hoạt gia đình, mà còn dành để giúp đỡ các học trò nghèo. Sau 9 năm đi làm, cuộc sống của anh cũng chẳng khác mấy, vẫn ở khu ký túc xá dành cho giáo viên, thu nhập vẫn tháng nào hết tháng đó.

Ấy vậy, anh có lý tưởng của riêng mình: "Mục đích đi học của tôi không phải thoát nghèo cho bản thân, mà là đưa quê tôi thoát nghèo".

Quả thật là như vậy, nhờ có Liu mà 1.900 học sinh Vọng Mô được tài trợ để tiếp tục học tập, 50 học sinh bỏ học quay trở lại lớp, tỷ lệ đỗ đại học của trường tăng từ 12% lên 63%. Anh được bầu chọn là giáo viên ưu tú nhất Trung Quốc vào năm 2018.

Bởi vậy mới nói, khi đánh giá một con người, hãy xem anh ta đối xử với mọi thứ xung quanh ra sao chứ đừng nhìn vào một điểm mà mình tự cho là nổi bật ở người ta mà chỉ trích, mắng nhiếc.