Theo nguồn tin của Tiền Phong, ô tô theo diện quà biếu, tặng được làm thủ tục nhập khẩu (NK) về nhiều nhất qua Cục Hải quan TPHCM, Hải Phòng, Hà Nội, Bắc Ninh... Theo nguồn tin của PV Tiền Phong, trong năm 2020, Cục Hải quan TPHCM cấp giấy phép NK cho 41 xe diện quà biếu, tặng, sang năm 2021, chỉ 5 tháng đầu năm, con số này lên tới 48 chiếc. Đáng chú ý, đa số xe nhập về diện này là xe từ 7 chỗ ngồi trở xuống, mới 100%, tập trung vào những thương hiệu xe sang như Toyota Sienna, Lexus, Mercedes, Bentley, giá từ vài tỷ tới cả chục tỷ đồng.

Theo tìm hiểu của PV Tiền Phong, Cục Hải quan có lượng ô tô NK diện quà biếu, tặng nhiều thứ 2 cả nước sau TPHCM là Hải Phòng. Tính từ đầu năm 2020 đến 25/6/2021, số xe biếu, tặng nhập về qua cục này là 36 chiếc. Tiếp đó là Cục Hải quan TP Hà Nội, với 34 chiếc.

Trước đó, Tổng cục Hải quan từng ra văn bản yêu cầu chấn chỉnh tình trạng khai báo trị giá thấp, điều tra xử lý các trường hợp gian lận trong NK ô tô diện quà biếu, tặng. Thế nhưng, tình trạng này vẫn tái diễn.

Khó xác định mối quan hệ

Đầu tháng 7 vừa qua, Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh Kiên Giang Ngô Hoàng Hải ký văn bản gửi TCHQ báo cáo vướng mắc trong việc quản lý ô tô NK dưới dạng quà biếu, tặng. Theo ông Hải, ngày 23/6/2021, cục tiếp nhận hồ sơ xin cấp giấy NK ô tô diện quà biếu, tặng gửi qua đường bưu chính của Cty TNHH MTV Khang Trí Quân (địa chỉ ở TP Phú Quốc, Kiên Giang). Tuy nhiên, qua kiểm tra hồ sơ cho thấy, công ty này có ngành nghề kinh doanh buôn bán ô tô và xe có động cơ khác, vốn điều lệ 20 tỷ đồng, nhưng tra cứu dữ liệu không thấy có hoạt động mở tờ khai xuất khẩu, nhập khẩu thời gian qua.

Theo một cán bộ Hải quan, có sự lợi dụng quy định NK ô tô dưới dạng quà biếu, tặng bởi đa số xe nhập về là xe hạng sang, có loại rất đắt tiền. Một số tổ chức được biếu tặng xe có chức năng kinh doanh, buôn bán ô tô, vốn điều lệ rất thấp.

Công ty này có một chi nhánh ở TP Nha Trang, Khánh Hòa. Cục Hải quan tỉnh Kiên Giang đã gửi công văn tới Cục Hải quan Khánh Hòa nhận được kết quả xác minh không cấp phép NK ô tô cho chi nhánh công ty này. Bên cạnh đó, theo quy định để được nhận quà biếu tặng của Bộ Tài chính thì bên cho và bên nhận phải chứng minh được mối quan hệ thân thiết. Tuy nhiên, qua kiểm tra, Cục Hải quan Kiên Giang nhận thấy các chứng từ chứng minh mối quan hệ giữa công ty này với đối tác nước ngoài còn thể hiện chung chung. Do đó, Cục Hải quan Kiên Giang vẫn đang chờ xin hướng dẫn xử lý từ phía TCHQ.

Trong kiến nghị gửi TCHQ ngày 12/7/2021, Cục Hải quan TPHCM cho biết, đơn vị đã có nhiều báo cáo vướng mắc nghi ngờ tính chân thật về hoạt động cho tặng quà là ô tô.

Ngày 11/8, Phó Tổng cục trưởng TCHQ Mai Xuân Thành ký công văn hướng dẫn các cục hải quan tỉnh, thành phố sau khi cấp giấy phép NK, thực hiện sao chụp và chuyển toàn bộ hồ sơ tài liệu liên quan cho phòng Thuế xuất nhập khẩu hoặc phòng Nghiệp vụ thuộc cục hải quan tỉnh, thành phố nơi quản lý cửa khẩu thực hiện thủ tục NK ô tô để phục vụ xác định trị giá hải quan.