Mới đây, chiều ngày 14/11, Bộ Tài chính thông tin về hoạt động của thị trường trái phiếu doanh nghiệp và đưa thêm hàng loạt khuyến nghị trước các vi phạm của doanh nghiệp phát hành thời gian qua khiến thị trường xảy ra hiện tượng doanh nghiệp tăng mua lại trái phiếu, còn các nhà đầu tư cá nhân bán lại trái phiếu trước hạn do quan ngại doanh nghiệp không trả được nợ.

Theo Bộ Tài chính, trái phiếu doanh nghiệp là một loại sản phẩm chứng khoán xác nhận nghĩa vụ trả nợ gốc, lãi của doanh nghiệp đối với nhà đầu tư sở hữu trái phiếu. Nhà đầu tư trái phiếu sẽ được hưởng lãi suất và được doanh nghiệp trả lãi, gốc khi trái phiếu đến hạn. Thông lệ quốc tế và pháp luật của Việt Nam đều quy định trái phiếu doanh nghiệp do doanh nghiệp phát hành theo nguyên tắc tự vay, tự trả, tự chịu trách nhiệm.

“Trái phiếu doanh nghiệp không phải là sản phẩm tiền gửi tiết kiệm ngân hàng. Trái phiếu thường có độ rủi ro cao hơn các sản phẩm tiết kiệm ngân hàng và phần chênh lệch cao hơn so với lãi suất tiết kiệm chính là rủi ro mà nhà đầu tư chấp nhận khi mua trái phiếu doanh nghiệp", Bộ Tài cho biết và nhấn mạnh: Việc các ngân hàng thương mại, công ty chứng khoán phân phối trái phiếu doanh nghiệp không có nghĩa là các tổ chức này bảo lãnh, bảo đảm cho việc mua trái phiếu. Các tổ chức này chỉ là tổ chức cung cấp dịch vụ, hưởng phí dịch vụ từ doanh nghiệp phát hành, rủi ro của trái phiếu vẫn là rủi ro của doanh nghiệp phát hành.

Những thăng trầm của Đạt Phương Group về phát hành trái phiếu

Công ty CP Tập đoàn Đạt Phương chính thức lên sàn giao dịch HOSE với mã chứng khoán DPG vào ngày 09/05/2018 với số lượng cổ phiếu niêm yết lần đầu là gần 30 triệu cổ phiếu vốn điều lệ (tính đến tháng 07/2019) gần 500 tỷ đồng. Tuy nhiên, sau đó 06 ngày, công ty này hủy niêm yết cổ phiếu và quay trở lại sàn HOSE ngay sau đó. Ngày 22/05/2018, Công ty CP Đạt Phương tiến hành giao dịch lần đầu và tiến hành niêm yết cổ phiếu bổ sung gần 15 triệu cổ phiếu sau đó hơn 01 năm (ngày 04/06/2019).

Cuối năm 2019, Đạt Phương Group công bố dự kiến phát hành 300 tỷ đồng lô trái phiếu mã DPG.BOND.2019.01 theo phương thức riêng lẻ, trong đó tổng giá trị trái phiếu phát hành thực tế đợt 1 là 81 tỷ đồng với mệnh giá 100.000.000 VNĐ/trái phiếu (một trăm triệu đồng/trái phiếu). Đây là lượng trái phiếu có kỳ hạn 24 tháng, ngày phát hành là 29/11/2019. Lãi suất trái phiếu áp dụng mức 11,5%/năm trong suốt kỳ hạn trái phiếu. Trái phiếu phát hành là loại trái phiếu không chuyển đổi và được đảm bảo bằng tài sản.

Ngay sau đợt phát hành đợt 1 với tỷ lệ thành công thấp, ngày 10/12/2019, Hội đồng quản trị DPG thông qua phương án phát hành trái phiếu đợt 2 với quy mô 150 tỷ đồng lô trái phiếu mã DPG.BOND.2019.02, trong đó tổng giá trị trái phiếu phát hành thực tế đợt 2 là 30.900.000.000 đồng với mệnh giá 100.000.000 VNĐ/trái phiếu.

Đây là lượng trái phiếu có kỳ hạn 24 tháng, ngày phát hành là 27/12/2019, với các điều kiện lãi suất áp dụng mức 11,5%/năm, kỳ hạn, điều khoản mua lại và tài sản bảo đảm không thay đổi. SSI tiếp tục được lựa chọn làm đại lý tư vấn, lưu ký, quản lý tài sản bảo đảm và phát hành trái phiếu. Lãi suất trái phiếu DPG vẫn được nhìn nhận là hấp dẫn so với kênh gửi tiết kiệm, đầu tư vàng hay cổ phiếu.

Tuy vậy, nhìn vào bức tranh tài chính, dòng tiền lúc đó của Công ty, điểm cần quan tâm là khả năng triển khai các dự án bất động sản đúng tiến độ để ghi nhận doanh thu, nhằm bù đắp sự sụt giảm của mảng xây dựng và thu hồi dòng tiền để thanh toán nợ vay, trái phiếu khi đến hạn.

Đến tháng 11/2021, Đạt Phương Group phát hành thành công 3.000 trái phiếu với mệnh giá 100 triệu đồng, tương đương tổng giá trị phát hành là 300 tỷ đồng lô trái phiếu mã DPGH2124001. Số tiền thu về từ đợt trái phiếu phát hành này sẽ để bổ sung vốn phục vụ kinh doanh, đầu tư các dự án của Đạt Phương và các công ty con.

Đây là lượng trái phiếu có kỳ hạn 36 tháng, ngày phát hành là 28/10/2021 và đáo hạn vào ngày 28/10/2024. Lãi suất trái phiếu trả định kỳ 06 tháng/lần, áp dụng mức 10,5% cho năm đầu tiên. Trong hai năm còn lại, lãi suất tính bằng tổng của 3,5% cộng với lãi tiền gửi tiết kiệm kỳ hạn 12 tháng trả sau áp dụng với khách hàng cá nhân của 04 ngân hàng Agribank, Vietcombank, BIDV và VietinBank và không dưới 10,5%/năm.

Trái phiếu phát hành là loại trái phiếu không chuyển đổi, không kèm chứng quyền và được đảm bảo bằng 19 triệu cổ phần DPG. Giá trị bình quân là 66.620 đồng/cổ phiếu, tương ứng với 1.266 tỷ đồng.

Trái chủ của lô trái phiếu bao gồm 07 nhà đầu tư trong nước, trong đó, 01 quỹ đầu tư chứng khoán, 02 công ty bảo hiểm và 04 nhà đầu tư cá nhân chuyên nghiệp. Thương vụ được thu xếp bởi CTCP Chứng khoán SSI - Chi nhánh Hà Nội. Số tiền thu về từ đợt phát hành này sẽ để bổ sung vốn phục vụ kinh doanh hoặc/và đầu tư các dự án củaĐạt Phương và các công ty con.

Đáng chú ý, chỉ sau gần 03 tháng, trị giá cổ phiếu DPG đã nhanh chóng tăng hơn 2 lần từ vùng giá 40.000 đồng lên ngưỡng 96.000 đồng/cổ phiếu vào ngày 18/11/2021. Kết phiên giao dịch ngày 13/04/2022, DPG có giá 67.500 đồng/cổ phiếu.  

Như vậy, việc sử dụng 19 triệu cổ phiếu DPG làm tài sản đảm bảo cho các khoản vay trái phiếu cũng là một vấn đề đáng lưu ý. Nếu tình hình kinh doanh có biến động tiêu cực, quyền lợi của trái chủ có thể sẽ chịu tác động kép do khả năng thanh toán gốc, lãi của doanh nghiệp có thể gặp khó khăn và giá trị tài sản đảm bảo bị ảnh hưởng khi tính theo giá trị cổ phiếu trên sàn.

Đạt Phương Group mua lại trước hạn 100 tỷ đồng trái phiếu

Đáng nói, mới đây, ngày 14/11/2022, Đạt Phương Group công bố kế hoạch mua lại trái phiếu trước hạn, mua lại trước hạn 100 tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp. Đây là loại trái phiếu không chuyển đổi, không kèm chứng quyền, được bảo đảm bằng tài sản trong gói 300 tỷ đồng đã phát hành.

Lãi suất trái phiếu 10,5% cho năm đầu tiên. Kể từ năm thứ hai, lãi suất được tính bằng lãi suất tiền gửi tiết kiệm 1 năm của khách hàng cá nhân tại 04 ngân hàng quốc doanh cộng với biên độ 3,5%/năm. Trong mọi trường hợp, lãi suất không thấp hơn 10,5%/năm. Ngày phát hành 28/10/2021 với kỳ hạn 36 tháng, kỳ tính lãi 06 tháng/lần. Thời gian dự kiến mua lại từ ngày 05/12 hoặc một ngày nào khác căn cứ vào tình hình thực tế.

Về tình hình kinh doanh quý III/2022, doanh thu thuần của DPG đạt 880 tỷ đồng, tăng 69% so với cùng kỳ. Cơ cấu doanh thu gồm: doanh thu hợp đồng xây dựng tăng gấp đôi, đạt 595 tỷ đồng; doanh thu từ bán điện TP đạt 105 tỷ đồng, tăng gấp đôi; còn doanh thu từ kinh doanh bất động sản đạt 178 tỷ đồng, giảm 9%.

Tuy nhiên, dòng tiền kinh doanh 09 tháng của DPG âm 415 tỷ đồng (cùng kỳ dương 273 tỷ đồng); nguyên nhân là do tăng tồn kho (118 tỷ đồng), tăng các khoản phải thu (114 tỷ đồng); giảm các khoản phải trả (553 tỷ đồng) và chi trả lãi vay (135 tỷ đồng). Dù tăng cường vay mượn song dòng tiền thuần 09 tháng của công ty vẫn âm 314 tỷ đồng, khiến tiền và tương đương tiền giảm 30%, còn 731 tỷ đồng.

Trúng gói thầu hơn 500 tỷ đồng

Tập đoàn Đạt Phương hoạt động trong lĩnh vực xây dựng, bất động sản, năng lượng, dịch vụ nghỉ dưỡng. Tháng 10 vừa qua, công ty trúng gói thầu thuộc hợp đồng thầu phụ trong gói thầu CW1 xây dựng cầu Nhơn Trạch và đường dẫn (km10 - km12+600), Dự án thành phần 1A thuộc Dự án đầu tư xây dựng đoạn Tân Vạn - Nhơn Trạch (giai đoạn 1) thuộc đường vành đai 3 TP. Hồ Chí Minh. Giá trị hợp đồng Đạt Phương thực hiện lên tới gần 550 tỷ đồng. Trong gói thầu lần này, Đạt Phương Group với vai trò là nhà thầu thi công nhịp chính.

Không chỉ trúng gói thầu mới, mà Đạt Phương Group cũng đã có những hoạt động đầu tư xây dựng khá sôi động khác trong thời gian gần đây đó là công ty này vừa khởi công Đê chắn sóng cảng Chân Mây (Thừa Thiên Huế) giai đoạn 2 vào hôm 08/10. Dự án có tổng mức đầu tư gần 760 tỷ đồng, sử dụng vốn ngân sách Nhà nước, thời gian thực hiện gần 03 năm 06 tháng.

Liên quan đến vấn đề tài chính củaĐạt Phương Group, trong 06 tháng đầu năm 2022, Đạt Phương Group cũng đã đối diện với trạng thái dòng tiền thuần trong hoạt động kinh doanh âm hơn 297 tỷ đồng, trong đó, dòng tiền âm chủ yếu do công ty phải chi phối nguồn lực tài chính cho hàng tồn kho. Trong khi đó, giá trị nợ phải trả của doanh nghiệp cũng ở mức khá cao, ghi nhận tại thời điểm giữa năm 2022 là 4.128 tỷ đồng, trong khi vốn chủ sở hữu cùng thời điểm chỉ là 2.004 tỷ đồng. Giá trị nợ phải trả theo đó lớn gấp hơn 2 lần so với vốn chủ sở hữu của công ty, trong đó riêng vay và nợ thuê tài chính ngắn hạn ghi nhận con số 1.074 tỷ đồng, còn giá trị vay và nợ thuê tài chính dài hạn là 1.767 tỷ đồng.

Về diễn biến giá cổ phiếu DPG của Đạt Phương, cổ phiếu này sụt giảm giá liên tục trong thời gian vừa qua. Từ giữa tháng 09/2022 đến nay, trị giá cổ phiếu DPG đã giảm từ trên 50.000 đồng/cổ phiếu xuống quanh mức 30.000 đồng cổ phiếu. Đặc biệt, giá cổ phiếu này vẫn tiếp tục giảm ngay cả sau khi có thông tin công ty trúng gói thầu với trị giá khá lớn như trên.

Như vậy, bầu không khí kinh doanh gần đây của Đạt Phương tỏ ra khá sôi động là vậy, nhưng doanh nghiệp này cũng sẽ phải cân đối nguồn lực tài chính để đề phòng khả năng có thể “hụt hơi” về dòng tiền nếu “chạy” quá nhanh, nhưng sự chuẩn bị về nguồn lực tài chính chưa đủ mạnh.

Những tồn tại của doanh nghiệp đã được giải quyết

Cuối tháng 01/2022, Cục Thuế TP. Hà Nội đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính về thuế đối với Công ty cổ phần Tập đoàn Đạt Phương. Theo đó, Tập đoàn Đạt Phương đã có hành vi khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào đối với hàng biếu tặng không thực hiện theo quy định về hàng biếu tặng. Đồng thời, Công ty cũng hạch toán chi phí không phù hợp với doanh thu trong kỳ, kê khai sai dẫn đến thiếu số tiền thuế phải nộp. Công ty cổ phần Tập đoàn Đạt Phương bị phạt hành chính 14,5 triệu đồng. Đồng thời, Công ty phải nộp đủ số tiền thuế thu nhập doanh nghiệp thiếu vào ngân sách Nhà nước là 72,8 triệu đồng và khoản tiền chập nộp 6,5 triệu đồng.

Tuy nhiên, đây không phải lần đâu Đạt Phương Group bị vi phạm thuế. Trước đó, cuối tháng 12/2020, Tổng cục Thuế, Bộ Tài chính cũng đã ra quyết định xử phạt công ty này do khai sai dẫn đến thiếu số tiền thuế phải nộp (theo tỷ lệ 20% trên số thuế truy thu) hơn 139 triệu đồng; bị truy thu số tiền thuế thu nhập doanh nghiệp và thu nhập cá nhân năm 2019 lần lượt gần 625 triệu đồng và hơn 71 triệu đồng. Ngoài ra, Công ty còn phải trả tiền chậm nộp thuế hơn 57 triệu đồng; hay như cuối tháng 09/2019, Tập đoàn Đạt Phương cũng đã bị Cục Thuế Hà Nội xử phạt và truy thu hơn 90 triệu đồng cũng với hành vi khai sai thuế.

Liên quan đếndự án bất động sản của Đạt Phương Group,tại Quyết định số 3613/QĐ-UBND ngày 08/12/2021 UBND tỉnh Quảng Nam chính thức thu hồi, huỷ bỏ Quyết định phê duyệt Quy hoạch chi tiết xây dựng (1/500) Khu phức hợp dịch vụ nghỉ dưỡng Bình Dương tại xã Bình Dương, huyện Thăng Bình.

Lý do được UBND tỉnh Quảng Nam nêu ra là do Sở Kế hoạch và Đầu tư đã ban hành Quyết định số 214/QĐSKHĐT ngày 14/10/2021 về việc chấm dứt hoạt động của dự án. Đồng thời, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 3268/QĐ-UBND ngày 09/11/2021 về việc thu hồi Quyết định chủ trương đầu tư dự án Khu phức hợp dịch vụ nghỉ dưỡng Bình Dương tại xã Bình Dương, huyện Thăng Bình.

Theo tìm hiểu, đây là một dự án quy mô 183,87 ha, trong đó đất dự án khoảng 179,3 ha và đất hạ tầng tuyến đường Thanh niên ven biển khoảng 4,57 ha. Dự án do Đạt Phương làm chủ đầu tư với tính chất là khu vực phát triển dân cư, du lịch nghỉ dưỡng, vui chơi giải trí và dịch vụ thương mại tổng hợp.

Việc Đạt Phương Group bị thu hồi dự án đã khiến không ít người bất ngờ bởi cả 04 dự án bất động sản do doanh nghiệp này phát triển đều nằm tại Quảng Nam bao gồm: Khu đô thị Đồng Nà có diện tích 6,4ha; Khu đô thị Cồn Tiến trên diện tích 30ha; Khu đô thị Bình Dương trên diện tích 183ha và Quần thể Biệt thự nổi Sinh thái Casamia có tổng diện tích 15,6 ha.

Ngoài ra, biến cố bất ngờ việc thu hồi dự án cũng có thể tác động tiêu cực đến giá cổ phiếu làm thay đổi giá trị thị trường của các tài sản đảm bảo cho khoản vay trái phiếu và gián tiếp ảnh hưởng đến quyền lợi của các trái chủ.

Thương hiệu & Công luận tiếp tục chuyến đến bạn đọc những thông tin về những mảng sáng, mảng tối còn tồn tại ở các dự án thủy điện, khu đô thị...mang thương hiệu Tập đoàn Đạt Phương.

Minh An