Phần Lan

2023 là năm thứ 6 liên tiếp, quốc gia Bắc Âu này được vinh danh là Quốc gia hạnh phúc nhất thế giới.

Mặc dù điểm số cuối cùng (7,804) thấp hơn so 2022 (7,821), nhưng Phần Lan vẫn dẫn đầu trong bảng xếp hạng. Hạnh phúc của Phần Lan - bắt nguồn từ mối quan hệ gần gũi với thiên nhiên và lối sống thực tế. 

Bí quyết hạnh phúc của đất nước Phần Lan nằm ở việc con người ở đây có thói quen sống thành thật với cảm xúc, cân bằng công việc và gắn bó với thiên nhiên. Ngoài ra, hệ thống phúc lợi xã hội của Phần Lan cũng có chất lượng cao, đảm bảo mức sống cho người dân.

Theo các chuyên gia, phần lớn lý do đến từ việc Phần Lan luôn hướng đến mục tiêu giảm bớt căng thẳng cho cuộc sống, chẳng hạn như giáo dục phần lớn đều miễn phí, số ngày nghỉ dồi dào, bảo hiểm chăm sóc sức khỏe được đảm bảo và dân số ít. Tuy nhiên, sự hạnh phúc còn đến từ những thói quen và niềm tin của người Phần Lan.

Trong so sánh với Mỹ, khi trả lời câu hỏi "bạn có khỏe không?" thay vì nói "khỏe", người Phần Lan có thể nói 'không ổn đâu", hoặc "Tôi cảm thấy không ổn chút nào". 

Sự trung thực về cảm xúc, góp phần vào hạnh phúc chung của Phần Lan, bởi việc kìm nén cảm xúc là không tốt, một số nghiên cứu cho rằng, việc kìm nén cảm xúc cũng có thể làm mất đi sự kết nối xã hội và điều nãy cũng dẫn đến nguy cơ giảm tuổi thọ.

Người Phần Lan chăm chỉ, nhưng đồng thời giờ làm việc của họ cũng rất hợp lý, họ có thời gian để thư giãn, chăm sóc bản thân, thực hiện các hoạt động khác ngoài công việc. 

Người dân nơi đây cũng không phải đi làm xa, làm tăng thời gian rảnh rỗi mà họ có trong một ngày.

Thiên nhiên có vai trò quan trọng đối với cuộc sống và hạnh phúc của nhiều người dân Phần Lan. Nơi đây, có quy tắc Quyền của mọi người, cho phép người dân sử dụng miễn phí gần như mọi khu vực rừng, hồ và bờ biển để thực hiện các hoạt động như cắm trại, hái quả mọng, hái nấm, bơi lội, đi bộ đường dài, cưỡi ngựa và trượt tuyết đều miễn phí tại những không gian công cộng. 

Theo một số nghiên cứu, thiên nhiên thực sự làm giảm căng thẳng, khi ít căng thẳng, ta sẽ dễ dàng hạnh phúc hơn.

Việc học hỏi những điều mới được cho là rất tốt cho sức khỏe tinh thần của chúng ta. Phần Lan có một số lượng lớn các hiệp hội - nơi mọi người có thể cùng nhau thực hiện các sở thích  từ học yoga đến học làm gốm. 

Việc học khiến con người cảm thấy mình đã tận dụng hết những ngày của mình một cách ý nghĩa, hữu ích, đièu này khiến họ hạnh phúc hơn.

Một số nghiên cứu cho thấy, mức độ tin tưởng giữa các cá nhân ở Phần Lan rất cao. Vì đây là một quốc gia nhỏ bé, mọi người có xu hướng xây dựng mạng lưới các mối quan hệ để tạo nên sức mạnh.

Việc thoát khỏi sự cô đơn - là một trong những điều quan trọng nhất khi nói đến cảm giác hài lòng và mối quan hệ thân thiết với những người khác là cần thiết, để có một cuộc sống trọn vẹn.

Ở Phần Lan, hạnh phúc không nhất thiết phải là cảm xúc rất mãnh liệt, mà giống như một cảm giác tĩnh tại, an yên hơn.

Thay vì tìm kiếm sự hưng phấn, người Phần Lan cho chúng ta gợi ý về những điều khiến ta cảm thấy hài lòng - hương vị của một tách cà phê ngon, cảm giác an toàn trên chiếc xe vững chãi… và chúng ta sẽ cố gắng giữ lấy những cảm xúc đó suốt cả ngày dài, ấy chính là hạnh phúc.

Đặc biệt, các yếu tố bên ngoài cũng ảnh hưởng đến hạnh phúc  Không nên quá đặt nặng trách nhiệm của mỗi cá nhân, bắt buộc cuộc sống của mình phải hạnh phúc, buộc mình phải làm những điều được cho là đem lại hạnh phúc. Bởi áp lực chính là thứ khiến hạnh phúc bị vơi đi...

Đan Mạch

Với tổng số điểm 7,586, Đan Mạch vẫn duy trì vị trí Á quân.

Đất nước mà phong cách sống hygge (tiếng Đan Mạch, tạm dịch "sự ấm áp từ trong tim và sự hạnh phúc từ những điều giản đơn trong cuộc sống") là bằng chứng cho thấy, người dân đóng thuế cao không có nghĩa là không hạnh phúc. 

Đất nước Đan Mạch được biết đến với phong cách sống “hygge”, được hiểu là sự ấm áp chân thành sâu trong trái tim và sự hạnh phúc từ những điều nhỏ bé trong cuộc sống. 

Đan Mạch là quốc gia có thuế thu nhập cá nhân cao nhất ở châu Âu (gần 56%). Nhưng cũng nhờ đó mà công dân của quốc gia này được chăm sóc bởi hệ thống phúc lợi xã hội toàn diện.

Người Đan Mạch không nhận mình là những người hạnh phúc nhất, nhưng lại rất tự hào vì trong ngôn ngữ của họ có động từ "hygge".

Viện Bảo tàng hạnh phúc (Lykkemuseum) đầu tiên ở Đan Mạch đã chính thức mở cửa tại thủ đô Copenhagen mới đây.

Theo ông Meik Wiking - người khởi xướng việc thành lập bảo tàng này, cũng là Giám đốc Viện Nghiên cứu hạnh phúc của Đan Mạch, khi đến thăm bảo tàng khách tham quan, sẽ được biết thêm về lịch sử của hạnh phúc, bản đồ địa lý của hạnh phúc, những công trình nghiên cứu về hạnh phúc... và có thể trở nên hạnh phúc hơn.

Khách quan mà nói thì, các nước vùng Scandinavia có nhiều điều kiện thuận lợi để người dân có cuộc sống dễ chịu, như không có chiến tranh, đất đai phì nhiêu, tài nguyên thiên nhiên biển, rừng phong phú, lại ít phải hứng chịu thiên tai.

Tất nhiên "hạnh phúc" chỉ là một khái niệm rất tương đối, khiến người Đan Mạch vẫn than phiền về cuộc sống, như thuế suất các loại quá cao, giá sinh hoạt đắt đỏ nhất trong khối Liên minh châu Âu (EU), chất lượng dịch vụ công không xứng với tiền thuế phải đóng...

Ngày 8/3, phụ nữ vẫn đi biểu tình đòi bình quyền, cho dù Thủ tướng hiện nay là phụ nữ... Tóm lại là trong mắt người Đan Mạch, xã hội này cũng có đủ vấn đề như những nơi khác. Bù lại, người Đan Mạch tỏ ra biết cách sống sao để được vui vẻ.

Trong tiếng Đan Mạch có một từ rất hay là "at hygge/at hygge sig", tính từ là "hyggelig", có nghĩa là tạo ra những giây phút thoải mái, thư giãn, dễ chịu, vui vẻ cho mình hay cùng người thân, bạn bè.

Đó có thể là phút giây đọc một cuốn sách ưa thích bên lò sưởi ấm áp hay dưới ánh nắng rực rỡ của mùa hè; là cùng gia đình, người thân, bè bạn ăn một bữa cơm thân mật, hoặc chỉ cùng ngồi trò chuyện bên tách cà phê nóng..., những chuyện đơn giản nhưng lại giúp cho cuộc sống dễ chịu hơn.

Một ví dụ khác là đi nghỉ ở nhà nghỉ (sở hữu thêm hoặc thuê). Do Đan Mạch là nước nhỏ nên có khi nhà chính và nhà nghỉ nằm trong cùng một tỉnh. 

Sự khác biệt về khí hậu, môi trường không đáng kể, nhưng một khi đến nhà nghỉ, thì những lo toan thường nhật, những bận tâm về công việc, về tình hình thời sự... có thể tạm bỏ lại sau lưng để vợ chồng con cái, bạn bè có những phút thoải mái cưỡi xe đạp, đi tắm biển, đi dạo trong rừng, thưởng thức một bữa ăn ngoài trời dưới nắng hè.

Mùa đông thì đốt lò sưởi nướng hạt dẻ, nhấm nháp một ly rượu ngọt glogg nóng hổi, thơm nồng mùi quế, hồi, nho khô, vỏ cam... Cho dù chỉ là một - hai ngày cuối tuần, thời gian bỏ ra để dọn dẹp nhà nghỉ hết một nửa, nhưng cũng tạo ra được những "khoảng lặng" cần thiết trong cuộc sống luôn nhiều áp lực.

Đối với người Đan Mạch, công việc tuy quan trọng, nhưng không phải là tất cả. Họ không tạo ra áp lực cho bản thân, không có chuyện cố gắng "cày" để sắm siêu xe, hàng hiệu để rồi than bị stress do không được nghỉ ngơi, gia đình không hạnh phúc vì không còn thời gian cho nhau...

Cuộc sống của họ nói chung là đơn giản, không có sự hào nhoáng xa hoa như người Anh hay người Pháp, cho dù kinh tế ổn định, dự trữ quốc dân cao.

Bù lại, môi trường sống nơi đây yên bình so nhiều nước trong khối châu Âu, số trường hợp phạm tội, ly hôn ở mức thấp so dân số, không có nhiều người quá giàu (vì thuế quá cao), nhưng số người quá nghèo, vô gia cư cũng ít.

Iceland

4 năm liên tiếp (2020 - 2023) giữ vị trí thứ 3 trong bảng xếp hạng các quốc gia hạnh phúc trên thế giới, Iceland không chỉ là một trong những nơi hạnh phúc nhất, mà còn là nơi an toàn nhất (đứng số 1 trong Chỉ số hòa bình toàn cầu năm 2022 với số điểm 1,107, đã giữ vị trí này trên GPI hơn 1 thập kỷ).

Điều gì khiến người Iceland hạnh phúc? Đó là thu nhập cao, nền kinh tế ổn định, không có tham nhũng, hào phóng, giáo dục miễn phí, ý thức cộng đồng cao và cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp. Ngoài ra, môi trường tự nhiên trong lành và tuyệt đẹp, cũng góp phần tạo nên cuộc sống trong mơ của người Iceland.

Thay đổi đáng kể nhất trong bảng xếp hạng các quốc gia hạnh phúc trên thế giới năm nay là Israel, tăng 5 bậc, lên vị trí thứ 4 - cao nhất kể từ khi báo cáo được công bố vào năm 2012. 

Các chuyên gia cho rằng, sự phục hồi nhanh chóng sau đại dịch Covid-19 (nền kinh tế tăng trưởng 6,5% và GDP bình quân đầu người tăng 4,4%) đã thể hiện sự nỗ lực của Israel.

Nền kinh tế phát triển, đã tạo ra cho người dân Israel mức sống cao và nền khoa học hiện đại. Ngoài ra, người Israel có kết nối xã hội mạnh mẽ và tuổi thọ cao.

Người Israel sống trong các cộng đồng giàu sự gắn bó và chia sẻ. Kết nối xã hội tốt - là chìa khóa cho hạnh phúc của người Israel.

Hà Lan

Hà Lan đứng ở vị trí thứ 5 với số điểm 7,403, đồng hạng với năm ngoái.

Bên cạnh những cánh đồng hoa tulip dài bất tận, nền kinh tế của đất nước này gần đây đã được ca ngợi về khả năng phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch Covid-19 so các quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (theo báo cáo mới nhất của Quỹ Tiền tệ quốc tế).

Chi phí giáo dục đại học phải chăng, phúc lợi xã hội tốt, thị trường việc làm tuyệt vời, ý thức cộng đồng cao của công dân - tất cả đều mang lại cảm giác hạnh phúc trong xã hội Hà Lan.

Người Hà Lan có xu hướng theo đuổi sự cân bằng. Họ sống gắn bó với thiên nhiên, ổn định và quan tâm đến các giá trị bền vững.

Thụy Điển

Mặc dù ghi nhận nhiều ca tử vong do đại dịch Covid-19 hơn các quốc gia Bắc Âu khác, nhưng Thụy Điển tăng 1 bậc lên vị trí thứ 6 so với năm 2022.

Ô nhiễm không khí và môi trường ở Thụy Điển thấp thứ 2 sau Phần Lan dẫn đến tuổi thọ trung bình cao hơn (theo dữ liệu từ Tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế - OECD). Tỷ lệ có việc làm cao và bình đẳng giới (hơn 80%) cũng dẫn đến mức độ hài lòng về cuộc sống ở Thụy Điển cao hơn.

Thụy Điển không chỉ có môi trường tự nhiên sạch sẽ, mà còn có môi trường sống lành mạnh, tích cực với chất lượng sống cao.

Na Uy

Thật dễ hiểu tại sao người Na Uy tự coi mình là một quốc gia hạnh phúc.

Với nền giáo dục miễn học phí, tỷ lệ thu nhập cao, mức độ tham nhũng thấp và mạng lưới hỗ trợ xã hội thiết thực, Na Uy luôn trong bảng xếp hạng 10 quốc gia hạnh phúc nhất thế giới (đứng đầu bảng xếp hạng năm 2017).

Với vô số điểm tham quan tự nhiên kỳ vĩ như vịnh hẹp, núi, rừng tươi tốt, hồ nước… và cực quang được nhìn thấy thường xuyên nên người dân Na Uy không cần phải du lịch đến quốc gia nào để chiêm ngưỡng.

Người dân Na Uy được tiếp cận các dịch vụ công cực tốt như giáo dục miễn phí, hỗ trợ về y tế và chỗ ở. Hệ thống phúc lợi xã hội của Na Uy được vận hành để đảm bảo tất cả người dân của đất nước đều có thể được hưởng lợi từ sự chăm sóc của dịch vụ công cộng.

Thụy Sĩ

Tuy giảm 4 bậc so 2022, nhưng Thụy Sĩ vẫn trong tốp 10 quốc gia hạnh phúc nhất trên thế giới nhờ tỷ lệ tội phạm thấp, GDP bình quân đầu người cao và phong cảnh núi non tuyệt đẹp phù hợp với hoạt động giải trí quanh năm.

Thụy Sĩ là quốc gia theo đuổi các giá trị bền vững. Họ tập trung vào phát triển năng lượng tái tạo và bảo vệ thiên nhiên. 

Người Thụy Sĩ sống sẻ chia và hướng thiện, họ hào phóng với các hoạt động tình nguyện và đóng góp từ thiện. Nhờ vậy, xếp hạng hạnh phúc của Thụy Sĩ luôn giữ vững vị trí trong top 10 hàng năm.

Luxembourg

Lần đầu tiên đã xuất hiện trong tốp 10 quốc gia hạnh phúc nhất trên thế giới vào năm ngoái với vị trí thứ 6, nhưng năm nay Luxembourg tụt hạng vị trí thứ 9 với số điểm 7,228.

Mặc dù là một trong những quốc gia nhỏ nhất và ít dân nhất ở châu Âu (sau Rhode Island), nhưng đất nước này là một trong những quốc gia giàu có nhất thế giới khi xét về GDP bình quân đầu người.

Tính an toàn, độ tin cậy cao của công chúng và sự đa dạng văn hóa, đều góp phần mang lại cảm giác hạnh phúc cho người dân Luxembourg (một nửa có quốc tịch nước ngoài).

Luxembourg có nền kinh tế phát triển và các ngành công nghiệp đa dạng. Kinh tế là nền tảng cho mức sống cao của người dân nơi đây.

Ngoài ra, Luxembourg còn có chế độ chính trị ổn định và tự do. Công dân được đảm bảo về quyền tự do cá nhân, tự do ngôn luận, tự do tôn giáo và tự do hòa nhập xã hội.

New Zealand

Tương tự như năm ngoái, New Zealand giành vị trí thứ 10 trong danh sách các quốc gia hạnh phúc nhất thế giới.

Khi quốc gia này mở cửa sau Covid-19 vào tháng 4/2022, một lượng du khách ổn định giúp phục hồi kinh tế và thậm chí trong một số ngành còn vượt qua mức trước đại dịch.

Ngoài GDP bình quân đầu người cao, người dân New Zealand được tiếp cận cảnh quan xinh đẹp như những bãi biển, hồ nước, vườn nho… Đất nước này cũng vượt trội về nhiều yếu tố phúc lợi như giáo dục, y tế và ý thức cộng đồng của công dân.

Đất nước New Zealand sở hữu cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp với các quần đảo, núi non, hồ nước và đồng cỏ rộng lớn. Điều này, góp phần tạo nên tinh thần tích cực và yên bình cho người dân.

Ngoài ra, New Zealand còn có hệ thống chính sách xã hội tiên tiến, bao gồm chăm sóc sức khỏe, giáo dục và bảo hiểm xã hội...

Việt Nam đứng thứ mấy trong xếp hạng quốc gia hạnh phúc nhất thế giới?

Theo Báo cáo Hạnh phúc Thế giới 2023, Việt Nam đứng thứ 58 trong số các quốc gia hạnh phúc nhất thế giới. So năm trước, vị trí của Việt Nam đã tăng 12 bậc, từ vị trí 77 vào năm 2022.

Xếp hạng hạnh phúc dựa trên những yếu tố nào?

Xếp hạng hạnh phúc của Báo cáo Hạnh phúc Thế giới - được đo lường theo các chỉ số gồm tuổi thọ trung bình, GDP bình quân đầu người, mức độ tham nhũng thấp, sự gắn kết và hỗ trợ xã hội, sự tự do của cá nhân trong cộng đồng…

Trên thực tế, mức độ hạnh phúc mang tính cá nhân, tùy thuộc vào cảm nhận riêng của từng người. Bảng xếp hạng hạnh phúc chỉ đo lường một cách tổng quan về chất lượng cuộc sống của các quốc gia trên thế giới.

• H. Thủy (T/h)