Văn cúng Rằm tháng Giêng

Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.

-  Con kính lạy Hoàng thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.

- Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành Hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị Tôn thần.

- Con kính lạy Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Thúc Bá Đệ Huynh, Cô Di, Tỷ Muội họ nội họ ngoại.

Tín chủ (chúng) con là: …

Ngụ tại: …

Hôm nay là ngày Rằm tháng Giêng năm…, gặp tiết Nguyên tiêu, tín chủ con lòng thành, sửa sang hương đăng, sắm sanh lễ vật, dâng lên trước án.

Chúng con kính mời ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long mạch, Tài thần. Cúi xin các ngài linh thiêng nghe thấu lời mời, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật.

Chúng con kính mời các các cụ Tổ Khảo, Tổ Tỷ, chư vị Hương linh gia tiên nội ngoại họ… nghe lời khẩn cầu, kính mời của con cháu, giáng về chứng giám tâm thành, thụ hưởng lễ vật.

Tín chủ con lại kính mời ông bà tiền chủ, hậu chủ tại gia về hưởng lễ vật, chứng giám lòng thành phù hộ độ trì cho gia chung chúng con được vạn sự tốt lành. Bốn mùa không hạn ách, tám tiết hưởng an bình.

Khấn xong, vái 3 vái.

Những điều cần lưu ý:

Không nên dùng hoa giả, trái cây giả làm lễ cúng

Theo các chuyên gia văn hóa, việc bày hoa, quả giả trên bàn thờ hay trong mâm lễ cúng là không nên. Bởi, việc thờ cúng phải tịnh tâm, nhà có sao dâng lên vậy, nên dùng hoa tươi, trái cây tươi để dâng cúng thần Phật, tổ tiên.

Một số gia đình thuộc khu vực Đông Nam Á thường sử dụng hoa giả, trái cây giả đặt trên ban thờ để làm cảnh, vì có nhiều mẫu mã bắt mắt, không lo hỏng, héo. Tuy nhiên, điều này lại chính là một trong những điều nên kiêng kỵ cần thực hiện khi đặt lễ cúng.

Thông thường, để cúng Rằm tháng Giêng, người Việt sử dụng một số loại hoa như: hoa cúc vàng, cúc trắng, huệ trắng… Đây là những loại hoa có màu sắc tươi tắn, hương thơm dịu nhẹ, thích hợp để dâng cúng.

Không cúng Thủ lợn

Theo quan niệm dân gian, mâm cỗ cúng Rằm tháng Giêng có thể cúng cả đồ chay và đồ mặn. Tuy nhiên, nếu làm mâm cỗ mặn thì nên nhớ, chớ nên cúng thủ lợn.

Những gia đình không theo đạo Phật thường làm mâm cỗ cúng Rằm tháng Giêng chính là mâm cúng gia tiên, tương đối giống với mâm cỗ ngày Tết với những món truyền thống, trong đó có thịt gà, thịt lợn, giò chả, măng miến…

Người ta cho rằng cúng thủ lợn không tốt, ngày đầu năm đã sát sinh, có thể ảnh hưởng đến vận phúc của cả gia đình trong năm, vì thế vẫn nên hạn chế là hơn. Gia chủ có thể thay bằng các món ăn khác, trước là dâng cúng tổ tiên, sau là cả nhà thụ lộc.

Không xê dịch bát hương 

Vào ngày Rằm tháng Giêng, các gia đình thường lau dọn bàn thờ. Khi làm việc này lưu ý không xê dịch bát hương, trước khi lau dọn nên thắp 1 nén hương khấn xin Thần linh Thổ địa, tổ tiên về việc sẽ lau dọn ban thờ để chuẩn bị lễ cúng Rằm tháng Giêng.

Theo GS-TS Nguyễn Chí Bền - nguyên Viện trưởng Viện Văn hoá Nghệ thuật Quốc gia Việt Nam, khi thắp hương thường thắp theo số lẻ, bởi số lẻ tượng trưng cho phần âm. Chỉ nên thắp từ 1 đến 3 nén hương trên mỗi bát hương.

Gia chủ khi tiến hành cúng cần phải ăn mặc trang phục chỉnh tề, khi khấn cần thành tâm, không cười nói.

Không dùng tiền giả, tiền bất chính

Gia đình Việt thường có thói quen đặt tiền thật lên bàn thờ khi cúng tế, ngụ ý muốn cầu xin tài lộc, may mắn. Tuy nhiên cần lưu ý, tiền này nên là tiền thật, do chính sức mình làm ra. Tuyệt đối không dâng lên tiền giả hay tiền có nguồn gốc bất chính, có được từ những hành vi phạm pháp hay trái với đạo đức.

Một số điều cần kiêng kỵ trong ngày Rằm tháng Giêng

Kiêng để có tiếng khóc trong nhà

Người xưa thường nói “đi lễ quanh năm không bàng ngày Rằm tháng Giêng” nhằm chỉ sự quan trọng của ngày này. Chính vì vậy, trong ngày này bạn nên kiêng để trẻ con khóc, bởi trẻ con khóc sẽ làm gia đình không may mắn, dễ xảy ra một số việc không mong muốn, vào ngày này cha mẹ không nên để con cái khóc nhiễu.

Kiêng sát sinh

Nếu sát sinh trong ngày Rằm tháng Giêng sẽ bị suy giảm tài vận, gặp tai nạn, bệnh tật, trong khi các loại thịt như thịt chó, mèo, vịt... thường được cho là sẽ mang lại xui xẻo.

Không đến nơi nhiều âm khí

Trong ngày Rằm tháng Giêng bạn nên kiêng đi đến những nơi âm khí nặng như mồ mả, nơi hoang vu hoặc bệnh viện, nhất là những người sức khỏe yếu kém, sẽ bị vận xui đeo bám.

Kiêng quan hệ nam nữ

Trong ngày Tết, mùng 1, ngày rằm, người phương Đông có quan niệm kiêng khem, tránh việc gần gũi nam nữ. Bởi lẽ, theo quan niệm cổ xưa, việc quan hệ nam nữ vào những ngày này sẽ dẫn đến những điều vận hạn đen đủi, không may mắn, thậm chí là đại hạn.

Kiêng không cho mượn tiền

Cho mượn cũng giống như là bạn đang cho đi tài khí của chính mình, tài vận sẽ kém.

Kiêng mặc quần áo đen trắng

Trong ngày này bạn nên mặc quần áo màu sắc tươi tắn một chút, nên kiêng mặc đồ màu trắng và màu đen vì hai màu này liên quan đến người đã mất. Người mặc hai màu đen trắng vào ngày này làm việc gì cũng khó thành.

Kiêng đổ vỡ đồ đạc

Trong ngày Rằm tháng Giêng bạn nên tránh đánh vỡ, làm hỏng đồ đạc trong nhà, bởi vì điều đó đồng nghĩa với việc năm tới tài phúc hao tổn, mọi việc diễn ra khó lòng như ý.

Kiêng để hết gạo hết lửa trong nhà

Ngày Rằm tháng Giêng là ngày đặc biệt trong năm nên bạn không được để thùng gạo trong nhà lộ đáy, thùng gạo trống rỗng chẳng khác gì nhà bạn sẽ đói kém. Bên cạnh đó, bạn cũng không nên để trong nhà hết lửa bởi lửa tượng trưng cho sự may mắn, hòa thuận giữa các thành viên trong gia đình bạn.

Cẩn trọng lời ăn tiếng nói

Trong ngày Rằm tháng Giêng cần đặc biệt lưu ý trong lời nói, tránh đề cập tới chuyện xui xẻo, điềm gở bởi có thể gặp nhiều điều không may. Nếu nói tục, chửi bậy hay bôi nhọ, xúc phạm người khác sẽ dễ gặp chuyện thị phi, rắc rối.

Kiêng không cắt tóc nhổ răng

Người xưa thường nói rằng “cái răng cái tóc là góc con người” nên trong ngày này bạn không nên cắt tóc nhổ răng để bảo vệ sức khỏe của mình.

Tuy nhiên, những thông tin trên đều là quan niệm dân gian, được truyền miệng từ đời này qua đời khác nên chỉ mang tính tham khảo. Cuộc sống ra sao là do mỗi người tự quyết định, không phải chỉ phụ thuộc vào vài điều kiêng kỵ ngày Rằm tháng Giêng.